Voor Total Rendition, werkte ik aan Fifth Column.

In het licht van de recente conflicten in Nagorno-Karabakh, die (naast The Man in the High Castle van Philip Dick) Fifth Column, is het buitengewoon jammer dat Fifth Column niet veel verder is gekomen dan een concept game, een prototype met maar een level.

Veel van diegenen met wie ik heb samengewerkt zijn uiteindelijk een ander pad ingeslagen, waarbij geen van terugkeerde voor Total Rendition, hoewel ik sindsdien wel op vriendelijke basis met een aantal van hen gesproken.

Dat het Fifth Column team werd opgeheven was inderdaad een resultaat in plaats van een oorzaak van Fifth Columns gestuite ontwikkeling. Wat volgt is wat er echt is gebeurd.

Institutionele problemen

Oorspronkelijk was Xylographix bedoeld als een BV. Echter, als ik dat zou doen, zou de Belastingdienst mijn persoonlijke inkomen belasten onder de DGA-norm.

Theoretisch gezien zou het mogelijk zijn geweest om daar omheen te gaan, door de Belastingdienst een ontheffing te vragen. Echter, indien de Belastingdienst dit zou weigeren, zou deze discussie bij de rechter terecht komen. Ik had naar de UK kunnen gaan en vermoedelijk had ik dat ook moeten doen. Aan de andere kant, waarom zou iemand zomaar gaan emigreren?

In plaats daarvan organiseerde Xylographix als een eenmanszaak welke mijn pet als uitvoerend producent vertegenwoordigende, waarbij ik een royalties overeenkomst sloot met mijn partners, waarbij het idee was dat latere crowdfunding of Early Access er voor zouden zorgen dat er genoeg zou zijn voor de DGA norm, zodat een BV kon worden opgericht.

Uiteraard was dit alles gestoeld op een kwetsbaar fundament. Aan de andere kant leken er geen goede alternatieven zichtbaar. Het is moeilijk om investering te vangen zonder een rechtspersoonlijkheid. Maar het bezitten van een Nederlandse rechtspersoonlijkheid is lastig zonder liquiditeit. Aangezien ik stopte met mijn Informatica studie aan de VU om aan Fifth Column te kunnen werken, was ik niet langer tot studiefinanciering, ofschoon dat laatste toch al niet voldoende was voor de DGA-norm.

De rest is geschiedenis. De benodigde financiering kwam nooit binnen, terwijl wij geen landingsbaan meer over hadden om op te kunnen stijgen. Ik leed een zenuwinzinking (en kreeg te maken met politiek misbruik van psychiatrie), ofschoon de zenuwinzinking een resultaat was het falen van het project, niet omgekeerd. Indertijd durfde ik hier niet over te praten omdat men doorgaans geen games maakt om een bedrijfsjurist te worden (hoewel Zenimax werd opgericht door advocaten!)

Lessen geleerd

Professionals letten op logistiek. Het onvermogen om toentertijd om te kunnen gaan met de bureaucratie betekende dat Fifth Column vrijwel vanaf het begin gedoemd was. Anticiperend op de instorting, had ik mezelf ingeschreven voor wijsbegeerte aan de Universiteit Leiden. Academisch gezien een mislukking, in dat mijn mede-studenten mij daarna hebben weggejaagd, hoewel deze gebeurtenissen de ontwikkeling van Total Rendition zouden inspireren.

Het is gemakkelijk voor te stellen dat Fifth Column kon hebben bijgedragen aan mijn ervaringen met betrekking tot de Universiteit Leiden. Hoewel ik veel positieve commentaren van zowel Armeniërs als Azerbeidzjanen te horen kreeg ten aanzien van Fifth Columns verhaal, kon de boodschap van Fifth Column door de Nederlandse overheid zijn opgevat als ongemakkelijk (ondanks dat een Brit die Nazis neerknalt weinig omstreden zou moeten zijn).

Fifth Column speelde zich af in een alternatieve versie van de jaren zestig van de vorige eeuw, waarin Nazi-Duitsland zegevierde over de Sovjet Unie. Een politieke subtext was onvermijdelijk; gedurende de ontwikkeling van Fifth Column vonden er een aantal belangrijke gebeurtenissen plaats die het verhaal van Fifth Column verdacht maakten in het Nederlandse politiek-culturele klimaat, zoals de MH-17 ramp.

Ik had desalniettemin gehoopt dat het verhaal Fifth Column subtiel genoeg zou zijn om openlijke vijandigheid te vermijden (afgezien dan vijandigheid van Neo-Nazis, maar aangezien ik zelf half-Joods ben is dat onvermijdelijk). Ik zat wat betreft verkeerd. En ik ben uiteindelijk naar Leiden gegaan om te ontdekken dat ik een doelwit was geworden van de Nederlandse politieke elite (in spé). Het zou een voorbode blijken van mijn vertrek uit Nederlands grondgebied, ofschoon dat op een bepaalde manier mij een sterke stimulering gaf om naar het VK te gaan.

Wat als?

Het onderliggende verhaal van Fifth Column is een wat-als scenario. Wat als Fifth Column zich zou hebben ontwikkeld de game zoals het was bedoeld? We hadden dan misschien minder discussies gehad of verhaal-gedreven games al dan niet aan het verdwijnen. Het mooiste zou misschien de potentiële verbroedering tussen Armeniërs en Azerbeidzjanen zijn. Helaas was dit niet gegund.

Velen waren dol van verwachting tot Fifth Column, terwijl Total Rendition tot nog toe veel openlijke vijandigheid is tegen gekomen. Een aantal maakten review bombs (ofschoon het thans werk-in-uitvoering is) en een oud partner (die ik niet bij naam zal noemen) voorspelde een nagenoeg onvermijdelijke mislukking. Desalniettemin, ondanks deze obstakels, is Total Rendition vermoedelijk beter instaat om diens doelstellingen te behalen, dan Fifth Column ooit is geweest.

Vanuit een juridisch perspectief bezien is Total Rendition beter georganiseerd. Ik heb meer ervaring. Vooruit is langzamer, maar ook zekerder. Terwijl Total Rendition veel te maken kreeg met vijandigheid, heeft het Fifth Column nu al langer uitgehouden. Total Rendition heeft het al gehaald tot Steam, terwijl Fifth Column niet veel verder is gekomen dan IndieDB.

Het is jammer dat de ontwikkeling van Fifth Column teloorging, aangezien Fifth Column, als een cultureel fenomeen, een uiterst positieve invloed zou kunnen hebben gehad. Aan de andere kant zouden ideeën voor het in-game universum van Fifth Column op kunnen duiken in de toekomst. Hoe dan ook, de ontwikkeling van Fifth Column was een belangrijke stap naar Total Rendition. En zoals altijd, bedankt voor het lezen!